10 dań ukraińskiej kuchni, których warto spróbować

Wypieki mączne, nabiał (tzn. baaardzo tłusty nabiał), kasza gryczana, ziemniaki, kiszonki, sało (boczek), słonecznik pod wieloma postaciami, duużo koperku, pietruszki, cebuli i czosnku.
Tak wygląda Ukraina kulinarnie. Jadąc na Ukrainę na pewno rozpoznamy nazwy wielu potraw: kapuśniak, barszcz, gołąbki, pierogi.
Podobne nazwy, jednak często składniki i sposób przygotowania są zupełnie inne od tego znanego z domu.
Warto sprawdzić samemu. Gdyby np. próbować ukraińskiego barszczu z zawiązanymi oczami można mieć problem z prawidłowym nazwaniem tej potrawy.
Poniżej subiektywny przewodnik po lwowskich smakach.


















10. Barszcz ukraiński

Ukraiński klasyk klasyków. Jak większość ukraińskich zup przygotowywany na tłustym mięsnym wywarze z dodatkiem solonego boczku (czyli słynnego sało). Oprócz buraków w barszczu lądują także przecier pomidorowy, pomidory, kapusta, fasola i papryka czerwona. Podawany jest zwykle z chlustem kwaśnej śmietany i koperkiem. Czasem można także do niego dostać pampuszki – czyli ukraińskie drożdżowe bułeczki z czosnkiem i pietruszką. Ciekawostka: Barszcz występuje na Ukrainie także w wersji zielonej, bez buraczków, ale za to z botwinką i szczawiem. → Cena: 20-35 UHA (ok. 3-5 zł).

Składniki

- ½ główki kapusty głowiastej białej
- 5 ziemniaków
- kawałek kości od schabu
- 6 buraków
- 2 marchewki
- 3 łyżki przecieru pomidorowego
- 1 łyżka Śmietanki Łaciatej 12%
- 1 cebula
- 1 łyżeczka soli
- 1 łyżeczka pieprzu
- 1 natka pietruszki
- 2 łyżki oleju

Przygotowanie

Krok 1 Gotujemy wywar na kościach. Dodajemy do niego poszatkowaną drobno kapustę białą, obrane i drobno pokrojone ziemniaki, całość gotujemy do miękkości warzyw. Krok 2 Na patelni rozgrzewamy olej, na którym podsmażamy posiekaną drobno cebulę na złoty kolor. Krok 3 Na patelnię dorzucamy obrane i pokrojone w paski marchewkę i buraki oraz przecier pomidorowy. Dusimy przez chwilę, po czym dodajemy śmietankę Łaciatą. Krok 4 Wszystkie składniki z patelni wrzucamy do garnka, doprawiamy do smaku i gotujemy całość przez 15 minut. Zupę przyozdabiamy posiekaną natką pietruszki.

9. Solanka ukraińska

Zupa na tłustym wywarze mięsnym, rybnym lub grzybowym, o słonym i kwaskowo – pikantnym smaku. Zakwaszana jest np. wodą z ogórków kiszonych, kwasem chlebowym, cytryną, oliwkami, kaparami. Popularna także w Rosji i np. na Litwie, Łotwie czy Białorusi.→ Cena: 20-35 UHA (ok. 3-5 zł).

Składniki

- mięso wołowe rosołowe z kością (mała porcja, do 0,5 kg)
- karkówka wieprzowa – ok. 20 dag
- boczek wędzony – ok.15 dag
- kiełbasa wędzona – 10 cm
- kiełbasa biała lub parówka – 1 szt.
- marchewka – 2 szt.
- pietruszka – 1 szt.
- cebula – 1 szt.
- seler – 1 malutki lub pół większego
- ogórki kiszone – 2 duże lub 4 małe
- 1-2 ziemniaki
- 3-4 łyżki koncentratu pomidorowego
- czarne oliwki – małe opakowanie
- papryczka chilli – 1 szt.
- papryka czerwona – 1 szt.
- pieczarki – 5-6 szt.
- cytryna
- śmietana 12 lub 18%
- 2 liście laurowe, majeranek, sól, pieprz, czosnek do smaku
-natka pietruszki

Przygotowanie

1/ Mięso płuczę, kroję w kostkę o boku ok. 1,5 cm, wrzucam do garnka razem z pokrojonym w słupki boczkiem i kiełbasami. Dodaję dwa liście laurowe i zalewam taką ilością wody, aby przykryła wszystko. Stawiam na kuchenkę, doprowadzam do wrzenia, a następnie zmniejszam gaz aby się delikatnie gotowało przez godzinę. 2/ W czasie kiedy mięso się gotuje, przygotowuję warzywa – myję i oczyszczam. Marchew, pietruszkę, seler, papryczkę chilli, ogórki, pieczarki i cebulę kroję w drobną kostkę lub cienkie plasterki, ziemniaki w grubą kostkę, oliwki w plasterki. Wrzucam wszystko do garnka po godzinie od momentu zagotowania się wody i jeśli trzeba dolewam jeszcze wodę – aby przykryła wszystko co jest w garnku. Ma się to razem gotować do miękkości. Na końcu dodaję przecier pomidorowy. 3/ Doprawiam do smaku solą, pieprzem, majerankiem i odstawiam. Zupa najlepsza jest gdy wszystkie składniki „przejdą sobą”, czyli na następny dzień.

8. Warenyky

Pozycja obowiązkowa dla każdego pierogofila. Ukraińskie pierogi mogą różnić się wyglądem od polskich ( czasem nie są wycinane z kółka tylko z kwadratów ciasta) ale ich smak na pewno was zachwyci. Występują w różnych wersjach smakowych ( m.in. z mięsem, podrobami, z serem, ziemniakami, grzybami, kaszą, owocami), podawane z omastami lub kwaśną śmietaną. Wszystkie przepyszne. Oprócz warenyków na Ukrainie możecie także spotkać pierogi, pielmieni (rosyjską odmianę pierogów) czy manty (pierożki typu azjatyckiego gotowane na parze). → Cena: 30 UHA (ok. 4,5 zł).

Składniki

- 1 kg mąki pszennej
- 600 ml wody
- 100 g masła
- 1 czubata łyżeczka soli

Przygotowanie

Odpoczynek ciasta: 30 minut Czas przyrządzania: 10 minut Całkowity czas przygotowania: 40 minut 1) Wsypać mąkę do dużej miski, dodać sól i dobrze wymieszać. 2) W małym garnku, doprowadzić wodę z masłem do wrzenia. 3) Wlać cienkim strumieniem gorącą wodę do ciasta ciągle mieszając, jeśli ręcznie, wówczas dużą drewnianą łyżką, jeżeli w robocie wtedy za pomocą nasadki "hak".Wymieszać do uzyskania jednorodnej masy. Jeśli ciasto wyrabiać rękami wówczas po zmieszaniu drewnianą łyżką, należy poczekać chwilę, aby ciasto lekko ostygło i dokładnie ugnieść rękami. Jeśli ciasto klei się do rąk, należy dosypać trochę mąki. Wszystko zależy od zawartości wilgoci w mące. 4) Uformować kulę z ciasta i przykryć lekko wilgotnym ręcznikiem. Pozostawić ciasto odpocząć 30-60 minut. Po upływie wskazanego czasu, można rozpocząć lepienie. Życzę Wam pięknych i smacznych wyrobów!

7. Deruny

Placki ziemniaczane, przygotowane podobnie jak w polskiej wersji, tyle że bez czosnku. Czasem usmażone placki są dodatkowo zapiekane w glinianych garnkach z dodatkiem śmietany, sosu z sera czy grzybów. Od 1 do 2 mln kalorii.:) → Cena: 20 UHA (ok. 3 zł)

Składniki

1 kg ziemniaków
- 2 cebule
- 2 łyżki mąki
- 1 jajko
- 200 g kwaśnej śmietany
- 250 g twarogu, bryndzy lub sera feta lub 200 g prawdziwków
- sól
- pieprz
- olej do smażenia

Przygotowanie

1 Zetrzyj cebulę na tarce o małych oczkach. 2. Umyj i obierz ziemniaki. 3. Zetrzyj ziemniaki na drobnej tarce i odsącz. 4. Dodaj sól, pieprz, mąkę, jajko i cebulę. 5. Smaż małe placki z obu stron, aż będą ładnie przyrumienione. 6. Posmaruj usmażone placki śmietaną (tylko jeśli podajesz je z serem) i ułóż warstwami w glinianym garnku. &. Każdą warstwę obłóż twarogiem, bryndzą, albo fetą. 8. Rozgrzej piekarnik do 200 stopni i piecz placki przez 15-20 minut. Ser możesz zastąpić prawdziwkami: 1. Podsmaż grzyby z cebulą. 2. Dodaj śmietanę i duś przez chwilę. 3. Tak przygotowanym sosem polej ułożone w garnku placki i zapiecz. 4. Posyp placki natką pietruszki. Gliniane garnki są nie tylko efektownym sposobem podania placków; dzięki temu, że długo trzymają ciepło, potrawę można przygotować wcześniej - podana do stołu będzie nadal gorąca.

6. Naleśniki młynci

Klasyczne ukraińskie naleśniki, przygotowywane są na zaczynie drożdżowym. Farsze do młynci – od słodkich po wytrawne. Jeśli zamówicie naleśniki po lwowsku spodziewajcie się nadzienia z mięsa, ziemniaków i cebuli. → Cena: 20 UHA (ok. 3 zł).

Składniki

- 20 dag mąki
- szkl. mleka
- szkl. wody
- 2 jajka
- olej
- 40 dag ziemniaków
- 30 dag gotowanej wołowiny
- 10 dag cebuli
- 3-4 łyżki musztardy
- sól
- pieprz

Przygotowanie

Ziemniaki obrać, opłukać, zalać wrzącą osoloną wodą, ugotować i odcedzić, zmielić razem z mięsem. Cebulę pokroić w drobną kostkę, usmażyć, połączyć z ziemniakami, mięsem i musztardą, doprawić. Sporządzić ciasto naleśnikowe, usmażyć naleśniki. Nałożyć nadzienie na naleśniki, złożyć w „chusteczkę”, włożyć na rozgrzany na patelni tłuszcz, usmażyć z obu stron, lekko rumieniąc.

5. Kulisz

Kozacka wersja kulek mocy;) Głównym celem tego dania opartego na kaszy było wzmocnienie Kozaków i nadanie im sił do walk. Kulisz to długogotowane proso (czy teraz kasza jaglana) z dodatkiem warzyw, przypraw, słoniny i mięsa. Często proso zastępowane jest przez kaszę gryczaną czy kukurydzianą. Kulisz najlepiej przygotowywać w kociołku nad ogniskiem. → Cena: 20-35 UHA (ok. 3-5 zł)

Składniki

- 0,5 kg mięsa (ja użyłem karkówki)
- 25 dag żeberek
- 10 dag boczku wędzonego surowego lub gotowanego
- 10 dag słoniny
- 1 duża cebula
- 1 duża marchew
- 1 pietruszka
- 3 pieczarki
- 1 szklanka kaszy jęczmiennej
- 0,5 szklanki kaszy jaglanej
- 3 ząbki czosnku
- sól, pieprz do smaku

Przygotowanie

Pokrój cebulę i słoninę w drobną kostkę, a następnie wrzuć to do dużego, rozgrzanego wcześniej garnka. Umyj i pokrój mięso oraz boczek. Wrzuć to, razem z żeberkami do garnka, ale dopiero w momencie gdy cebula będzie złota. Po ok. 15 minutach, kiedy mięso obsmaży się już z każdej strony, dorzuć do garnka pokrojone w plasterki pieczarki. Dorzuć do garnka łyżeczkę soli i wymieszaj dokładnie. Po 20 minutach dodaj do garnka 3 szklanki wody i posiekany czosnek. Kiedy zawartość garnka zacznie się gotować, dorzuć pokrojoną w ćwierć=plasterki marchew i pietruszkę. Zmniejsz ogień, aby wszystko delikatnie się gotowało przez godzinę. W międzyczasie wyjmij żeberka, oddziel mięso od kości i pokrój. Po tym czasie sprawdź, czy mięso jest miękkie. Jeśli nie, zostaw na ogniu jeszcze chwilę. Jeśli jest miękkie, dodaj do garnka kaszę i wymieszaj. Wszystko powinno się gotować jeszcze ok. 10 minut, aż kasza będzie miękka. Dopraw do smaku solą i pieprzem. Możesz dodać kilka kropel Maggi. Ja, po zdjęciu z ognia, pozostawiam wszystko jeszcze na 10 minut, żeby „doszło”. Kasza wtedy fajnie napuchnie płynną zawartością i przejdzie smakami.

4. Syrnyky

Ponieważ ukraiński ser – syr jest niekwestionowanym aktorem pierwszoplanowym w ukraińskiej kuchni nie mogło tu zabraknąć dań typowo serowych. Na deser idą w takim razie syrnyky, czyli racuszki serowe z rodzynkami. Podawane ze śmietaną, cukrem lub owocami. → Cena: 15-25 UHA (ok. 2-4 zł)

Składniki

- 500 g twarogu
- 100 g cukru
- 2 jajka
- 4 czubate łyżki mąki
- opakowanie cukru waniliowego
- masło i olej do smażenia

Przygotowanie

1. Wymieszaj twaróg, cukier, cukier waniliowy, jajka i 2 łyżki mąki. Odstaw na 20-30 minut. 2. Mokrą ręką zrób z masy kulki, lekko je spłaszcz, obtocz w pozostałej mące i smaż na maśle z olejem, aż będą złociste. Placuszki podawaj z kwaśną śmietaną, dżemem, owocami lub miodem. Czytaj więcej na http://www.styl.pl/kuchnia/news-ukrainskie-smaki-syrnyky,nId,1481470#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=firefox

3. Ukraiński sernik

Jeśli macie ochotę na ukraiński sernik pytajcie o zapikankę. W wersji made in Ukraine do sernika dodawana jest semolina, czyli gruboziarnista mąka pszenna. Zapewnia ona ciekawą konsystencję ciasta. Na Ukrainie sernik bywa daniem śniadaniowym. → Cena: 15-25 UHA (ok. 2-4 zł)

Składniki

- 100 gramów masła
- 500 gramów białego sera na sernik
- 3 jajka
- 100 gramów cukru
- 100 gramów kaszy manny
- 100 gramów mąki pszennej lub kukurydzianej (użyłam tej ostatniej)
- 1 łyżeczka esencji waniliowej lub olejku waniliowego
- 2 łyżki rodzynek sułtanek
- konfitura truskawkowo-agrestowa

Przygotowanie

Roztapiamy masło w rondelku i odstawiamy do ostudzenia. Rozgrzewamy piekarnik do 160 stopni Celsjusza. Smarujemy stopionym masłem za pomocą pędzelka keksówkę. W misce mieszamy wszystkie składniki - ser, jajka, kaszkę mannę, mąkę, masło, rodzynki i wanilię. Przekładamy masę do keksówki i pieczemy przez godzinę. Po upieczeniu ciasto odstawiamy na 15 minut i dopiero wyjmujemy z foremki. Podajemy z konfiturą.

2. Gołąbki

Gołąbki – potrawa półmięsna z farszu zawiniętego w rolki z liści białej kapusty głowiastej. Tradycyjnymi składnikami farszu są mielone mięso wieprzowe i ryż lub kasza oraz dalsze dodatki, jak np. cebula, grzyby i przyprawy. Istnieją także inne warianty nadzienia np. z mięsem drobiowym, baraniną lub bez mięsa. Przed podaniem gołąbki są duszone/smażone na tłuszczu.


Składniki

- około 1kg ziemniaków
- około 200g kaszy (najlepiej smakują z gryczaną, ale można użyć dowolnej)
- przynajmniej pół szklanki suszonych grzybów
- cebula
- jajko (opcjonalnie)
- sól, pieprz
- łyżka majeranku
- liście kapusty
- około 0,5l bulionu
- tłuszcz do smażenia

Przygotowanie

1. Kapustę (całą główkę) lekko obgotowujemy w dużym garnku - dzięki temu liście będą bardziej elastyczne. Grzyby namaczamy w gorącej wodzie. Ścieramy ziemniaki na tarce o drobnych oczkach. Pamiętajmy, że nie wolno ich odcedzać, sok z ziemniaków wchłonie się w kaszę. Do papki ziemniaczanej dodajemy surową kaszę, jajko, majeranek, solimy i pieprzymy. Na patelni złocimy drobno posiekaną cebulkę, dodajemy do niej grzyby (musimy je również drobno posiekać) i przesmażamy chwilę. Czekamy aż lekko przestygnie i dokładamy do ziemniaków i kaszy. Wszystko dokładnie mieszamy. Zdejmujemy liście kapuściane, odcinamy ich twarde części. Faszerujemy liście i zwijamy je. Naczynie żaroodporne wykładamy gorszymi listkami (porwanymi, grubymi), dzięki temu gołąbki nie przypalą się. Układamy nasze gołąbki i zalewamy bulionem (można też dolać wodę pozostałą z namaczania grzybów). Pieczemy pod przykryciem około 1,5h w temperaturze 160-170'C. Można później zdjąć przykrywkę, aby gołąbki ładnie przypiekły się. Znaczna część bulionu wsiąknie w kaszę i wyparuje.

1. Pączki z czosnkiem

Bułeczki z czosnkiem — pączków trochę bułki wykonane z ciasta biszkoptowego.

Składniki

Ciasto:
1 szklanka ciepłej wody
8 gram drożdży (suszonych lub świeżych)
50 gram masła śmietankowego
2 szklanki mąki
pół łyżeczki soli
1 łyżeczka cukru
Do zalewy:
60 gram masła śmietankowego
natka pietruszki
3 zabki czosnku
1/3 łyżeczki soli
pieprz ziołowy do smaku

Przygotowanie

Ciasto: Drożdże wsypać do miski, dodać cukier i zalać szklanką ciepłej wody. Dodać roztopione masło i przesiać mąkę, potem rekami wyrobić ciasto. Przykryć miskę ściereczką i postawić w ciepłym miejscu do wyrośnięcia na około 1 godzinę. Potem posypać stolnicę mąką i wyrabiać z ciasta kulki o średnicy około 4 centymetrów. Wykładamy blachę do pieczenia jak do ciasta papierem do wypieków i układamy na nim nasze kuleczki drożdżowe. Przykrywamy pampuchy ściereczką na jakieś 20 minut, aby jeszcze trochę podrosły. Następnie wstawiamy blachę do piekarnika nagrzanego na 180 stopni na około 30 minut. W tym czasie robimy zalewę do pampuchów. Zalewa czosnkowa: Wymieszać w miseczce roztopione masło z pokrojoną pietruszką, wycisnąć przez praskę czosnek, doprawić solą i pieprzem do smaku. Wyjąć pampuchy z piecyka, pooddzielać od siebie – bo podczas pieczenia się zlepią. Podlewać pampuchy zalewą czosnkową i podawać na ciepło lub na zimno.


© Yaroslav Dubovyk 2018 All rights reserved.